En Leziz Sebze ; Enginar
  Dünya'da Enginar
 
Enginar Üretimi Ticareti ve Yakın Gelecekte Beklenen Gelişmelerin Ülkemiz Perspektifinde Değerlendirilmesi
Kaynak: Dr. Atnan UĞUR
 


Dünya'da Enginar 


Enginar Üretimi Ticareti ve Yakın Gelecekte Beklenen Gelişmelerin Ülkemiz Perspektifinde Değerlendirilmesi
Enginarın Tarihi
Enginarın ilk olarak Sicilya’da ortaya çıktığı varsayılmaktadır. Yunan filozofu Theophrastus (371-287 B.C.)enginarın Sicilya ve İtalya’da yetiştirildiğinden bahseder.
Yunan ve Romalıların ataları enginarı leziz bir yiyecek olarak görürlerdi. Yunanistan’da enginar, afrodizyak etkileri nedeniyle erkek çocuk sahibi olmanın emniyeti olarak kabul edilirdi. Romalıların zenginleri sirke ve bal ile hazırlanmış enginarı çok tercih ederlerdi. Bu şekilde saklayarak yıl boyunca da kullanabiliyorlardı.
Roma imparatorluğunun yıkılmasından sonra enginar nadiren yetiştirilmiş Rönesans (1466) ile birlikte tekrar yetiştirilmeye başlanmıştır. Bu tarihten sonra Avrupa’ya yayılmıştır.  Enginar İngiltere’ye 1548’te gelmiş, İspanyol göçmenler tarafından 1600’lerde Kaliforniya sahillerine taşınmıştır, fakat 1930’lara kadar yetiştiriciliği gelişmemiştir.
Günümüzde, Castroville (Kaliforniya) kendisini “Enginarın Başkenti” olarak ilan etmiştir. 1948’de Marilyn Monroe’un, enginar kraliçesi olarak seçilmesi enginarı daha da popüler hale getirmiştir
Compositae (Asteraceae) familyasına dahil olan enginar, başlarından ve yapraklarından değişik şekillerde yararlanılan bir bitkidir. Sebze olarak, çiçek ve çiçek tablası kullanılır. Çiçek tablası etli yapıda, küçük brakte yaprakların bir araya gelmesi ile oluşan, olgunlaşmamış çiçekler topluluğudur. Enginar ayrıca içki, boya, eczacılık, hayvan yemi gibi sanayi kollarında da kullanılmaktadır. Çiçekleri süs bitkisi olarak değerlendirilmektedir.
Enginar kendine has lezzeti ile birçok sebze ile birlikte pişirilerek yemek, salata, çorba şeklinde özellikle Akdeniz mutfaklarında kullanılmaktadır. Sirkeli ya da közlenmiş konserveleri ile yıl boyunca kullanımı da mümkündür.

100 gram pişmemiş enginarda; 
Ø % 85 su
Ø 2.9 g protein
Ø 0.2 g yağ
Ø 10.9 g toplam karbonhidrat
Ø 2.4 g lif
Ø 0.8 g kül
Ø 430 mg K, 88 mg P, 51 mg kalsiyum, 43 mg sodyum, 1.3 mg demir, 1.0 mg niasin (Vitamin B3), 150 mg Vitamin A, 8 mg Vitamin C, 0.08 mg tiamin, 0.05 mg riboflavin bulunmaktadır. 



Enginarın bazı tıbbi etkileri
Ø Safra sıvısı oluşumunu teşvik eder
Ø  Bu da kolesterol ve trigliserit seviyesini düşürmektedir.
Ø  Koruyucu kolesterol (HDL) seviyesini arttırır.
Ø  Sindirimi kolaylaştırır.
Ø  İçermiş olduğu fitokimyasallar (cynarin, silymarin vs.) ile antioksidant özelliktedir.
Ø  Yüksek ateşe karşı önerilmekte, ayrıca mide ve karaciğer fonksiyonlarında etkili olduğu bildirilmektedir.
Ø Yüksek kolesterol problemi olan 143 hastada yapılan bir araştırmada altı haftalık kür uygulaması (6 g günlük tüketim) ile  kolesterol değerlerinde;
Ø Toplam kolesterolde %18,5 azalma
Ø LDL kolesterolde %23 azalma
Ø LDL/HDL oranında %20 azalma
belirlenmiştir.
Ø Aktif içeriği konusundaki çalışmalar net değildir
          -Uygun kısımlar yaprak, sap ve köklerdir
Ø Cynarin ya da mono-caffeoylquinic asit (CQA) içeriğinin kolesterol düşürücü etkilerden sorumlu olduğusanılmaktadır.
Ø Sağlık açısından öneminin anlaşılmasıyla son yıllarda tablet şeklinde de (Cynarex) piyasaya sunulmuştur.


 
Ø Enginar Üretim Alanları (ha) 
  1. Dünya enginar üretim alanı 120.000 ha civarındadır.
  2. İtalya, İspanya, Fransa, ve Çin başlıca üretici ülkeler olarak gözükmekte
  3.  İtalya, İspanya ve Fransa Avrupa Birliği içersinde % 97, dünya enginar üretim alanları içersinde ise % 66’lık bir paya sahiptir.
  4. Türkiye 2400 ha enginar üretim alanı ile dünyada 12. sıradadır ve %2’lik bir paya sahiptir.

Enginar İhracaat Değerleri
  1. İspanya, Fransa, İtalya ve ABD başlıca ihracatçı ülkeler olarak gözükmekte
  2.  İspanya tek başına % 50’lik bir paya sahip ve konumunu sürekli koruyor. Diğer bir önemli ülke İtalya’nın payı 1995’te %20 iken 2001’de %11’lere kadar gerilemiştir.
  3.  Suriye ve Mısır’ın ihracatında belirgin bir azalma görülürken ABD’nin ihracatı yaklaşık %50 oranında artmıştır.
  4. Son 7 yılda ihracatta yaklaşık % 18’lik bir azalma söz konusudur.
      
Enginar İthalat Değerleri

  1. Fransa, İtalya, Kanada, Almanya, İsviçre ve Hollanda başlıca alıcı ülkeler durumunda
  2. Sadece Fransa ve İtalya’nın toplam ithalat değerleri dünya ölçeğinde % 53’lük bir paya sahiptir.
  3. İthalat miktarlarında ihracat miktarlarında olduğu gibi yıllara göre bir dalgalanma ile birlikte bir azalma görülmektedir.
  1. ispanya ABD’nin konserve enginar ihtiyacının tamamına yakınını sağlamaktadır.
  2.  ABD konserve ithalatının % 45’ni Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleştirilmektedir.
 
  selimer  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol